Jak zrobić ogrodowy domek dla jeża?

Po co budować schronienie dla jeża? Odpowiedź jest bardzo prosta – w takim domku będą bezpieczne i łatwiej będzie im przetrwać srogą zimę. Ale dlaczego miałbyś go trzymać na swojej działce? Ponieważ jeże odżywiają się głównie szkodnikami (owadami, ślimakami, gryzoniami), a dzięki temu Twój ogródek zyska naturalną ochronę przed robalami, które będą próbowały zniszczyć Twoje uprawy. Czy to nie jest wystarczający powód do zaproszenia tego kolczastego ssaka na własne podwórko? Jeśli jeszcze nie jesteś do tego przekonany, to dodajmy, że w ten sposób przyczynisz się do ochrony gatunku, któremu grozi wyginięcie, a ponadto będziesz mógł na własne oczy przekonać się „Dokąd tupta nocą jeż…”.

Jak zbudować
Do zbudowania domku, w którym jeż uwije sobie gniazdo, potrzebujemy: kilku gwoździ lub wkrętów, młotka, miarki, markera, piły, papieru ściernego lub szlifierki, i oczywiście materiału głównego, czyli desek, płyt OSB3 lub wodoodpornej sklejki. Jeżeli budka będzie stałą w miejscu chronionym przed deszczem, to można nawet użyć płyt wiórowych. Ważne są wymiary poszczególnych ścian. I tak:

GRUBOŚĆ DESEK: przynajmniej 0,5cm
DACH: szerokość - 40cm; długość - 60cm
ŚCIANY BOCZNE I TYLNA: wysokość 25cm
ŚCIANA PRZEDNIA: wysokość 25cm; w prawym bądź lewym dolnym rogu wycinamy kwadrat o boku 10-12cm (plus grubość desek tunelu wejściowego), który posłuży jako wejście
TUNEL WEJŚCIOWY: trzy deski długie na 30cm; otwór wejściowy o wymiarach 12cmx12cm
PODŁOGA – nie jest istotna, ale dzięki niej cała konstrukcja będzie się lepiej trzymała. Wymiary identyczne jak w przypadku dachu
PALE MOCUJĄCE – cztery żerdzie o długości 35-40cm; warto je zaimpregnować np. pokostem

Deski przycinamy wedle wskazanych wymiarów i w razie potrzeby wyrównujemy zadziory papierem ściernym. Następnie do spodniej części dachu przybijamy wszystkie ściany boczne, tak jak na zdjęciach, a z trzech desek robimy tunel wejściowy i mocujemy go w wyciętym wcześniej otworze. Jeżeli chcesz zrobić budkę z podłogą, to właśnie nadeszła pora, aby przybić ją do wszystkich ścianek i tunelu. W przypadku konstrukcji z podłogą warto przykręcić dach wkrętami, zamiast przybijać go gwoździami, dzięki temu szybko go zdemontujemy w razie potrzeby wyczyszczenia wnętrza. Na koniec sprawdź, czy przypadkiem jeden z gwoździ się nie skrzywił i nie wystaje we wnętrzu domku. Jeśli wszystko jest w porządku, to pozostało nam już tylko postawienie domku w odpowiednim miejscu i ustabilizowanie jego pozycji. O wyborze najlepszego miejsca zajmiemy się w kolejnym akapicie, natomiast jeżeli chodzi o mocowanie domku, aby się nie przesunął np. pod wpływem wiatru, to przy każdej ścianie, jak najbliżej budki, wbijamy w ziemię po jednym, zaimpregnowanym paliku.

Do wnętrza wsypujemy trochę suchych liści, żeby jeż miał się w czym zakopywać na okres zimowego snu.

Gdzie ustawić budkę
Domek najlepiej ustawiać w pobliżu kompostownika, w okolicach drzew owocowych lub w pobliżu lasu. Wszędzie tam jeże znajdą sporo larw i owadów, które spożywają i chętniej zadomowią się w przygotowanym dla nich schronisku. Budka powinna być nieco schowana na przykład pod niskim krzakiem lub przykryta gałęziami i liśćmi, ale nie może stać w dole, bo przecież nie robimy jeżom krytego basenu. Na wierzch możemy położyć kawałek wytrzymałej folii, a całość obsypać ziemią, żeby drewno tak szybko nie zbutwiało i całość wyglądała jeszcze efektowniej, gdy obrośnie trawą.

W pobliże schronienia warto nagrabić opadłych liści, które gnijąc przyciągną robaki, a dzięki temu jeże będą miały co jeść.

Unikamy stawiania budek w pobliżu dróg, ponieważ jeże wychodzące na żer mogą zginąć pod kołami samochodów. I pamiętaj, aby w płocie na działce zrobić mały otwór, przez który kolczaste zwierzaki będą mogły wchodzić do Twojego ogródka, bo inaczej cała praca pójdzie na marne.

Co jeszcze
Nawet jeśli zrobiłeś otwierany dach w swojej budce, to jednak staraj się w ogóle nie zaglądać do środka. Szczególnie w okresie lęgowym, a także zimą, gdy jeże będą zimowały i spłoszone mogą już nie znaleźć innej odpowiedniej dla siebie kryjówki, co skończy się dla nich tragicznie. Najlepszym momentem do wyczyszczenia domku będzie okres, kiedy przez dłuższy czas nie zaobserwujemy w pobliżu niego żadnego kolczastego zwierzaka. Będzie to oznaczało, że jeżom coś nie odpowiadało i się wyprowadziły albo ich miejsce zajął inny lokator.

Kiedy jeże już na stałe zagoszczą na naszej działce, to powinniśmy zadbać także o to, by zaspokoić ich pragnienie. Dlatego warto w pobliżu schronienia postawić lub wkopać w ziemię płaską miskę z wodą. Ponadto powinniśmy się wystrzegać wykładania oraz stosowania chemicznych środków na szkodniki, gdyż jeże mogą je spożyć bezpośrednio albo pośrednio, zjadając robaki, które wcześniej się zatruły, i nieszczęście gotowe.